Koszty instalacji i utrzymania systemów...

Wybór odpowiedniego systemu oddymiania w budynku biurowym to nie tylko decyzja techniczna, ale również ekonomiczna. Inwestorzy i zarządcy obiektów coraz częściej analizują nie tylko skuteczność systemów oddymiających, ale także całkowity koszt ich montażu, eksploatacji oraz konserwacji. W tym artykule przybliżymy różnice między systemem oddymiania grawitacyjnego a mechanicznym, uwzględniając nie tylko wydajność, ale również wpływ na budżet w perspektywie krótkoterminowej i długoterminowej.

Na czym polegają różnice techniczne?

Oddymianie grawitacyjne opiera się na wykorzystaniu naturalnych sił wyporu – gorące gazy i dym unoszą się ku górze, a specjalne klapy oddymiające w dachu lub elewacjach pozwalają im wydostać się na zewnątrz. System ten nie wymaga stosowania wentylatorów ani rozbudowanej infrastruktury technicznej.
Z kolei oddymianie mechaniczne wykorzystuje wentylatory wysokiej wydajności, kanały oddymiające, automatykę sterującą i zasilanie awaryjne. Jest to system zdecydowanie bardziej zaawansowany, pozwalający na kontrolowane usuwanie dymu nawet w złożonych układach architektonicznych – na przykład w wysokich biurowcach czy budynkach z podziemnymi garażami.

Koszty instalacji – co trzeba wziąć pod uwagę?

System oddymiania grawitacyjnego jest prostszy w budowie, dlatego też jego koszt początkowy jest zazwyczaj niższy. W typowym budynku biurowym, składającym się z kilku kondygnacji i przestrzeni typu open space, może on obejmować głównie montaż klap oddymiających, siłowników, podstawowego systemu sterowania oraz czujek dymu.
Oddymianie mechaniczne wymaga natomiast znacznie większego nakładu inwestycyjnego. Do kosztów należy doliczyć projektowanie systemu kanałów, zakup i montaż wentylatorów oddymiających, systemów przeciwprądowych, zasilania rezerwowego (np. UPS lub agregat), a także kompleksowej automatyki współpracującej z systemem sygnalizacji pożaru. To rozwiązanie jest jednak niezbędne w obiektach o dużej kubaturze lub tam, gdzie nie można zastosować naturalnego wyporu powietrza, na przykład w zamkniętych klatkach schodowych czy garażach podziemnych.

Utrzymanie i eksploatacja – ukryte koszty

Choć oddymianie grawitacyjne jest tańsze na etapie instalacji, nie można zapominać o kosztach eksploatacyjnych. System ten wymaga okresowych przeglądów – zgodnie z przepisami co najmniej raz do roku – oraz konserwacji elementów ruchomych, takich jak siłowniki, zawiasy czy sprężyny. Mimo to jego utrzymanie jest stosunkowo tanie, głównie ze względu na brak zasilania elektrycznego i prostotę działania.
Systemy oddymiania mechanicznego wiążą się z wyższymi kosztami utrzymania. Przeglądy muszą być przeprowadzane przez wykwalifikowane firmy, ponieważ dotyczą urządzeń zasilanych elektrycznie, pracujących w wysokich temperaturach i objętych certyfikatami odporności ogniowej. Regularne testy, serwis wentylatorów, kontrola instalacji elektrycznej oraz czujników dymu i ciśnienia – wszystko to generuje dodatkowe koszty. Do tego dochodzi zużycie energii elektrycznej, zwłaszcza przy testach systemowych oraz ewentualnych interwencjach.

System SafetyWay – automatyzacja i integracja

W kontekście systemów oddymiania coraz większe znaczenie zyskuje integracja z zaawansowanymi platformami zarządzania bezpieczeństwem, takimi jak SafetyWay. W przypadku systemów mechanicznych, SafetyWay pozwala na automatyczne uruchamianie scenariuszy pożarowych, bieżący monitoring stanu urządzeń, a także pełną współpracę z centralami SSP i BMS. Choć wdrożenie takiego systemu wiąże się z dodatkowymi kosztami, jego zalety są nieocenione – zwłaszcza w dużych obiektach, gdzie szybkość reakcji i precyzyjne sterowanie ewakuacją mogą decydować o bezpieczeństwie setek osób.

Co się bardziej opłaca?

W praktyce wybór pomiędzy systemem grawitacyjnym a mechanicznym zależy od wielu czynników – takich jak wysokość budynku, jego przeznaczenie, układ komunikacyjny oraz wymagania prawne. Grawitacja sprawdzi się w niższych budynkach o prostej strukturze, natomiast mechanika jest rozwiązaniem dla bardziej złożonych i rozbudowanych biurowców.
Z ekonomicznego punktu widzenia warto pamiętać, że choć system mechaniczny jest droższy zarówno przy instalacji, jak i podczas eksploatacji, oferuje większe możliwości automatyzacji, integracji i niezawodności. W dłuższej perspektywie, szczególnie w nowoczesnych biurowcach klasy A, to właśnie te cechy mogą decydować o realnej opłacalności rozwiązania.

Decyzja o wyborze systemu oddymiania powinna być przemyślana nie tylko z punktu widzenia wymogów technicznych i przepisów, ale także kosztów. Systemy grawitacyjne kuszą niższym progiem wejścia, ale nie zawsze spełnią oczekiwania dotyczące skuteczności, zwłaszcza w bardziej wymagających obiektach. Mechaniczne systemy oddymiania, szczególnie zintegrowane z platformą SafetyWay, są droższe, ale zapewniają pełne bezpieczeństwo i kontrolę – co w przypadku zagrożenia pożarowego może okazać się bezcenne.