Ochrona infrastruktury IT w biurowcach –...

Współczesne biurowce są nierozerwalnie związane z zaawansowaną infrastrukturą informatyczną. Serwerownie, centra przetwarzania danych, urządzenia sieciowe i systemy magazynowania informacji stanowią fundament funkcjonowania nowoczesnych firm. Utrata lub uszkodzenie tej infrastruktury w wyniku pożaru może prowadzić do poważnych strat finansowych, przerw w działalności, a w skrajnych przypadkach – do utraty zaufania klientów lub naruszenia przepisów RODO. Dlatego też odpowiednio zaplanowana ochrona przeciwpożarowa stanowi jeden z filarów bezpieczeństwa IT w środowisku biurowym.

1. Wrażliwość infrastruktury IT na skutki pożaru
Sprzęt IT, a w szczególności serwery i urządzenia pamięci masowej, jest wyjątkowo podatny na uszkodzenia nie tylko bezpośrednio w wyniku ognia, ale również poprzez:
- podwyższenie temperatury otoczenia,
- działanie dymu i gazów korozyjnych,
- wilgoć wynikającą z działania konwencjonalnych systemów gaśniczych,
- wstrząsy i zanieczyszczenia towarzyszące gaszeniu pożaru.
Co więcej, wiele komponentów elektronicznych może ulec zniszczeniu nawet bez kontaktu z ogniem – wystarczy przekroczenie dopuszczalnych parametrów środowiskowych.

2. Zabezpieczenia pasywne – kluczowa rola izolacji i odporności ogniowej
Pierwszą linię ochrony dla infrastruktury IT stanowią rozwiązania biernej ochrony przeciwpożarowej. Pomieszczenia techniczne, w których znajduje się sprzęt IT, powinny być wydzielone pożarowo od reszty budynku i spełniać wymagania w zakresie:
- odporności ogniowej przegród – ściany, stropy i drzwi powinny posiadać klasy odporności EI 60, EI 90 lub wyższe,
- szczelności przejść instalacyjnych – każde miejsce, w którym kable lub rury przechodzą przez przegrody ogniowe, musi być odpowiednio uszczelnione za pomocą certyfikowanych systemów ogniochronnych,
- dostępu kontrolowanego – ograniczenie dostępu do serwerowni zmniejsza ryzyko pożarów spowodowanych błędami ludzkimi lub nieautoryzowaną ingerencją.

3. Nowoczesne systemy detekcji i wczesnego ostrzegania
W infrastrukturze IT czas reakcji na zagrożenie jest kluczowy. Tradycyjne czujki dymu mogą być niewystarczające ze względu na opóźniony czas wykrycia. Dlatego w pomieszczeniach serwerowych coraz częściej stosuje się:
- czujniki dymu zasysające (systemy ASD) – umożliwiają detekcję bardzo niskich stężeń dymu zanim ogień się rozwinie,
- czujniki temperatury i czujki wielokryterialne – łączące analizę dymu, temperatury i światła,
- integrację z systemem BMS i centralkami sygnalizacji pożaru (SAP) – co pozwala na błyskawiczne przekazywanie informacji do odpowiednich służb i uruchamianie procedur gaszenia lub ewakuacji.

4. Systemy gaszenia bezpieczne dla elektroniki
W odróżnieniu od tradycyjnych systemów tryskaczowych, nowoczesne biurowce wyposażone są w systemy gaszenia gazowego, które skutecznie chronią sprzęt elektroniczny bez jego uszkodzenia. Do najczęściej stosowanych należą:
- Inergen (IG-541) – mieszanina azotu, argonu i CO₂, która obniża stężenie tlenu do poziomu niewystarczającego dla spalania, ale bezpiecznego dla ludzi,
- FM-200 (HFC-227ea) – środek chemiczny działający poprzez absorpcję ciepła i przerywanie reakcji spalania,
- Novec 1230 – ciecz o bardzo niskiej toksyczności i zerowym potencjale niszczenia warstwy ozonowej, stosowana w formie gazu.
Systemy te działają błyskawicznie, nie pozostawiając resztek i nie powodując uszkodzeń mechanicznych ani zwarć.

5. Zasilanie awaryjne i ciągłość działania
Elementem wspierającym ochronę infrastruktury IT w czasie pożaru są również systemy zasilania awaryjnego (UPS) oraz agregaty prądotwórcze, które umożliwiają bezpieczne wyłączenie systemów lub utrzymanie działania przez określony czas. W przypadku zagrożenia pożarem może to mieć kluczowe znaczenie dla:
- zakończenia sesji użytkowników i zapisania danych,
- przełączenia systemów na zapasowe lokalizacje (jeśli firma dysponuje DRP – Disaster Recovery Plan),
- zapewnienia nieprzerwanej pracy systemów alarmowych i komunikacyjnych.

6. Regularne testy i procedury awaryjne
Najlepsze technologie nie spełnią swojej roli bez odpowiednich procedur oraz regularnych ćwiczeń. W obszarze ochrony infrastruktury IT powinno się wdrażać:
- okresowe testy systemów gaszenia i detekcji,
- audyt odporności ogniowej przegród i instalacji,
- scenariusze postępowania w sytuacji awaryjnej, w tym szybka ewakuacja danych oraz plan odzyskiwania systemów po incydencie,
- szkolenia dla personelu IT i technicznego w zakresie reagowania na alarmy pożarowe.

7. Integracja z planem ciągłości działania (BCP)
Ochrona przeciwpożarowa infrastruktury IT powinna być częścią szerszej strategii BCP (Business Continuity Planning). Kluczowe działania to:
- identyfikacja krytycznych zasobów i ich fizyczna ochrona,
- planowanie redundancji (np. geograficzne rozproszenie centrów danych),
- dokumentacja procedur awaryjnych,
- cykliczne testy przywracania działania systemów IT po incydencie.

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe infrastruktury IT w biurowcach to nie tylko kwestia zgodności z przepisami budowlanymi, ale przede wszystkim ochrona najcenniejszych zasobów informacyjnych i zapewnienie ciągłości działania organizacji. Dzięki połączeniu biernych środków ochrony, nowoczesnych systemów detekcji i gaszenia, a także dobrze zaplanowanych procedur awaryjnych, możliwe jest zminimalizowanie ryzyka strat oraz uniknięcie kosztownych przestojów. W świecie, w którym dane stanowią fundament biznesu, inwestycja w profesjonalne zabezpieczenia przeciwpożarowe IT przestaje być opcją – staje się koniecznością.