Ochrona przeciwpożarowa, a ochrona zycia

Ochrona przeciwpożarowa obejmuje zestaw środków i praktyk mających na celu zapobieżenie lub ograniczenie szkód wyrządzonych przez pożary oraz minimalizowanie zagrożenia dla życia i mienia. Natomiast ochrona przeciwpożarowa rozumiana jest jako "środki i praktyki mające na celu zapobieganie lub ograniczanie obrażeń oraz utraty życia lub mienia w wyniku pożaru". Z kolei Wikipedia oferuje bardziej szczegółową definicję:

"Ochrona przeciwpożarowa to nauka i praktyka łagodzenia niepożądanych skutków potencjalnie niszczycielskich pożarów. Obejmuje ona badanie zachowania, podział na przedziały, tłumienie oraz badanie pożaru i związanych z nim sytuacji awaryjnych, a także badania i rozwój, produkcję, testowanie i zastosowanie systemów łagodzących."

Pojęcie "łagodzenie" podkreśla rolę większości urządzeń i przepisów przeciwpożarowych, które mają na celu ograniczenie skutków pożarów, a nawet ich ugaszenie w niektórych przypadkach. Na przykład aktywne systemy ochrony przeciwpożarowej reagują natychmiast na wybuch pożaru, uruchamiając alarm ewakuacyjny lub tryskacze przeciwpożarowe w celu jego opanowania lub stłumienia, niezależnie od decyzji ludzi w budynku.

Z kolei pasywne środki ochrony przeciwpożarowej, takie jak ściany ognioodporne czy klapy przeciwpożarowe, hamują rozprzestrzenianie się ognia i jego skutków, dając ludziom czas i przestrzeń na bezpieczną ewakuację, podczas gdy strażacy i aktywne systemy przeciwpożarowe wykonują swoją rolę.

Ochrona przeciwpożarowa ma zasadnicze znaczenie w zarządzaniu pożarami, gdyż w przypadku ich wystąpienia kontrastuje z koncepcją "zapobiegania pożarom", które jest częścią szerszej kategorii "bezpieczeństwo pożarowe" i której celem jest przede wszystkim uniknięcie niszczycielskich pożarów.

Bezpieczeństwo życia jest więc pojęciem szerszym i bardziej szczegółowym niż ochrona przeciwpożarowa. Jest szersze, ponieważ obejmuje systemy i środki, które radzą sobie nie tylko z zagrożeniami pożarowymi, ale także z innymi sytuacjami, takimi jak zamieszki czy wycieki substancji chemicznych. Na przykład, sygnały alarmowe, szerokie drogi ewakuacyjne i znaki awaryjne są równie istotne podczas ucieczki przed różnymi zagrożeniami, jak pożar, co podkreśla znaczenie bezpieczeństwa życia w szerokim spektrum sytuacji kryzysowych.

Koncepcja bezpieczeństwa życia jest bardziej szczegółowa niż ochrona przeciwpożarowa, ponieważ skupia się głównie na ratowaniu życia. Ochrona przeciwpożarowa natomiast obejmuje również ochronę mienia, choć priorytet ten może być ustalany nieco inaczej w zależności od stopnia zagrożenia dla nieruchomości.

Na przykład, tryskacze szybkiego reagowania są zaprojektowane tak, aby szybko reagować w celu opanowania pożaru, przy czym priorytetowo traktują czas potrzebny ludziom do ewakuacji z obiektu. Z kolei celem projektowym tryskaczy wczesnego tłumienia i szybkiego reagowania (ESFR) jest głównie stłumienie pożaru, chociaż istotnym celem jest także ochrona mienia. Niemniej jednak, wszystkie rodzaje tryskaczy (i inny sprzęt przeciwpożarowy) mają zasadnicze znaczenie dla ochrony zarówno życia, jak i mienia.

Oto, jak Międzynarodowa Rada Kodeksu definiuje ochronę przeciwpożarową i bezpieczeństwo życia w Międzynarodowym Kodeksie Budowlanym (IBC) i Międzynarodowym Kodeksie Przeciwpożarowym (IFC):

Systemy Ochrony Przeciwpożarowej: Urządzenia, sprzęt, systemy lub ich kombinacje służące do wykrywania pożaru, uruchamiania alarmu, gaszenia lub kontrolowania pożaru, a także kontrolowania dymu i produktów pożaru.

Systemy bezpieczeństwa życia: Urządzenia i sprzęt ułatwiające ewakuację, kontrolę dymu oraz oddzielenie i izolację w przypadku awarii lub krytycznych sytuacji w budynku.

Definicja bezpieczeństwa życia w Międzynarodowych Kodeksach wciąż koncentruje się głównie na zagrożeniach pożarowych, ale wyjaśnienia w tych kodeksach stają się coraz bardziej kompleksowe. Na przykład:

Systemy bezpieczeństwa życia są instalowane w budynku w celu ochrony życia ludzkiego w sytuacjach awaryjnych lub krytycznych. Obejmują one projekty architektoniczne zapewniające obszary ewakuacyjne i chronione w zależności od układu i typu budynku, oraz systemy mechaniczne i elektryczne spełniające określone funkcje. Przykłady systemów bezpieczeństwa życia to systemy sygnalizacji pożaru, alarmowe, kontroli dymu, masowego powiadamiania oraz oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne.

Ostatnia definicja, według Encyklopedii Britannica, szybko opisuje niektóre wyjątkowe aspekty bezpieczeństwa życia:

System bezpieczeństwa życia: Elementy wewnętrzne budynku zaprojektowane w celu ochrony i ewakuacji mieszkańców w sytuacjach awaryjnych, takich jak pożary, trzęsienia ziemi oraz mniej krytyczne zdarzenia, jak awarie zasilania.

Ochrona przeciwpożarowa, bezpieczeństwo życia oraz strategie ich implementacji rozwijają się wraz z postępem technologicznym oraz ewolucją kodeksów i standardów.

W kontekście zagrożenia, jakie pożary stwarzają dla konstrukcji budynków, naturalnym jest, że wiele dokumentów i definicji koncentruje się głównie wokół środków ochrony przeciwpożarowej. Jednak systemy bezpieczeństwa życia obejmują szerszy zakres elementów służących dodatkowym celom, a ta kategoria stale się rozwija.

Klasyczne przykłady systemów bezpieczeństwa życia obejmują alarmy awaryjne, oświetlenie ewakuacyjne oraz elementy architektoniczne, które umożliwiają szybką ewakuację ludzi z budynków. Niemniej jednak, należy również uwzględnić zmieniające się ryzyko oraz środki stosowane w celu ochrony ludzkiego życia.

Na przykład, czy zabezpieczone przedsionki lub systemy kontroli dostępu, które mogą izolować aktywnego strzelca, powinny być uważane za systemy bezpieczeństwa życia? Prawdopodobnie mogą być one uznane za oba rodzaje rozwiązań, choć niektóre elementy ochrony przeciwpożarowej i bezpieczeństwa życia mogą się wzajemnie wykluczać.

Co więcej, współczesne i przyszłe funkcje "inteligentnego budynku", które wykrywają zagrożenia dla życia i automatycznie reagują na nie, stają się coraz bardziej istotne. Algorytmy mogą już współpracować z kamerami w celu wykrywania wypadków i osób poszkodowanych w wyniku zdarzenia medycznego, a także służyć do alternatywnego wykrywania pożarów.

Inteligentne systemy budowlane mogą również podejmować natychmiastowe działania, takie jak zamykanie lub otwieranie drzwi, uruchamianie alarmów, odprowadzanie dymu lub toksycznych oparów, a nawet wezwanie służb ratunkowych. W ten sposób technologia odgrywa coraz większą rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa życia w budynkach.