Ognioodporne budynki modułowe: w jaki sposób...

W ostatnich latach budownictwo modułowe zyskało znaczną popularność ze względu na szybkość realizacji inwestycji, elastyczność projektową i korzyści środowiskowe. Jednak przy rosnącym zastosowaniu tego typu konstrukcji, szczególnego znaczenia nabiera kwestia bezpieczeństwa pożarowego. Jednym z kluczowych elementów, które pozwalają modułowym obiektom spełniać rygorystyczne normy w tym zakresie, są płyty włóknocementowe – nowoczesne, niepalne materiały o wysokiej odporności ogniowej, zapewniające trwałość, estetykę i bezpieczeństwo użytkowników.

Wyzwania w zakresie bezpieczeństwa pożarowego budynków modułowych

Budynki modułowe, tworzone z prefabrykowanych segmentów, są często stosowane w sektorach takich jak edukacja, opieka zdrowotna, biura tymczasowe, a także w budownictwie mieszkaniowym. Choć ich zaletą jest krótki czas montażu i możliwość późniejszej relokacji, konstrukcje te muszą spełniać takie same normy bezpieczeństwa przeciwpożarowego jak obiekty tradycyjne.
Kluczowe wyzwania obejmują:
- zapewnienie odpowiedniej izolacyjności ogniowej (EI),
- ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia pomiędzy modułami,
- ochronę konstrukcji stalowych i elementów nośnych przed wysokimi temperaturami,
- zachowanie integralności materiałów podczas długotrwałej ekspozycji na ogień.
Płyty włóknocementowe, dzięki swoim właściwościom fizycznym i chemicznym, doskonale odpowiadają na te wymagania, stając się jednym z najczęściej stosowanych materiałów elewacyjnych i wewnętrznych w nowoczesnych budynkach modułowych.

Czym są płyty włóknocementowe?

Płyty włóknocementowe to kompozytowy materiał budowlany, powstały z połączenia cementu portlandzkiego, włókien celulozowych oraz wypełniaczy mineralnych. Dzięki temu uzyskuje się produkt o wysokiej wytrzymałości mechanicznej, niskiej nasiąkliwości i znakomitej odporności na działanie ognia.
Podstawowe właściwości płyt włóknocementowych to:
- niepalność – klasyfikacja A1 lub A2-s1, d0 zgodnie z normą EN 13501-1, co oznacza brak udziału w rozwoju pożaru,
- stabilność wymiarowa w wysokich temperaturach,
- odporność na działanie wilgoci i mrozu,
- trwałość i odporność na korozję biologiczną (pleśń, grzyby, owady).
W kontekście ochrony przeciwpożarowej są to cechy szczególnie istotne, gdyż materiały te nie wydzielają toksycznych gazów w czasie pożaru i zachowują integralność strukturalną nawet w ekstremalnych warunkach.

Odporność ogniowa płyt włóknocementowych w budynkach modułowych

W konstrukcjach modułowych płyty włóknocementowe stosowane są najczęściej jako:
- okładziny elewacyjne, tworzące warstwę ochronną ścian zewnętrznych,
- okładziny wewnętrzne w pomieszczeniach o podwyższonym ryzyku pożaru,
- elementy ochrony konstrukcji stalowych,
- przegrody ogniowe pomiędzy modułami.

Ich odporność ogniowa pozwala znacząco spowolnić rozprzestrzenianie się ognia i utrzymać stabilność konstrukcji przez określony czas (np. EI 60 lub EI 120). W przypadku pożaru płyty nie topią się, nie odkształcają i nie emitują płonących cząstek, co zwiększa bezpieczeństwo ewakuacji użytkowników oraz skuteczność działań ratowniczych.

Spełnianie europejskich norm bezpieczeństwa

Płyty włóknocementowe stosowane w budownictwie modułowym muszą spełniać wymagania określone w normach europejskich, takich jak:
- EN 13501-1 – klasyfikacja reakcji na ogień,
- EN 1364-1 – badanie odporności ogniowej nienośnych ścian,
- EN 12467 – wymagania techniczne dla płyt włóknocementowych,
- EN 15254 – zasady oceny odporności ogniowej elementów ściennych i stropowych.
Zastosowanie płyt o potwierdzonych certyfikatach i wynikach badań laboratoryjnych umożliwia projektantom i inwestorom uzyskanie zgodności z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa pożarowego, w tym z wymaganiami krajowymi i europejskimi regulacjami budowlanymi.

Rola płyt włóknocementowych w ochronie konstrukcji stalowych

Wielu producentów budynków modułowych stosuje konstrukcje oparte na stalowych ramach, które – choć niezwykle wytrzymałe mechanicznie – tracą nośność w wysokich temperaturach. W tym kontekście płyty włóknocementowe pełnią kluczową rolę jako bariera termiczna, chroniąca elementy stalowe przed bezpośrednim działaniem ognia.
Dzięki niskiej przewodności cieplnej i odporności na wysokie temperatury, płyty te opóźniają nagrzewanie się konstrukcji, co pozwala utrzymać stabilność budynku przez dłuższy czas i zwiększa bezpieczeństwo osób znajdujących się wewnątrz.

Estetyka i funkcjonalność bez kompromisów

W przeciwieństwie do niektórych materiałów ogniotrwałych, płyty włóknocementowe łączą wysokie parametry techniczne z estetyką. Dostępne są w szerokiej gamie kolorów, faktur i wykończeń, co pozwala tworzyć atrakcyjne wizualnie elewacje i wnętrza. Ich gładka powierzchnia umożliwia łatwe czyszczenie i konserwację, a odporność na warunki atmosferyczne gwarantuje długą żywotność bez potrzeby częstych renowacji. Dzięki temu stanowią idealne rozwiązanie dla architektów poszukujących materiałów spełniających jednocześnie wymogi bezpieczeństwa, funkcjonalności i estetyki.

Zrównoważony rozwój i ekologia

Płyty włóknocementowe wpisują się również w ideę zrównoważonego budownictwa. Są materiałem przyjaznym dla środowiska – nie zawierają azbestu ani substancji toksycznych, a ich produkcja odbywa się z wykorzystaniem surowców naturalnych. W dodatku charakteryzują się długim cyklem życia, co zmniejsza potrzebę wymiany elementów i ogranicza ilość odpadów budowlanych.
W budownictwie modułowym, które często promuje ideę gospodarki o obiegu zamkniętym (ang. circular economy), takie właściwości mają szczególne znaczenie.

Zastosowanie w praktyce

Płyty włóknocementowe znalazły szerokie zastosowanie w wielu realizacjach – od szkół i przedszkoli modułowych po biura, szpitale i zaplecza budowlane. Ich parametry ogniowe i trwałość sprawiają, że są stosowane zarówno w obiektach tymczasowych, jak i w modułach o charakterze stałym.
Przykładowe zastosowania obejmują:
- ściany zewnętrzne i wewnętrzne o odporności ogniowej EI 60–120,
- elewacje wentylowane,
- sufity i okładziny stropów,
- elementy zabezpieczające ciągi ewakuacyjne.

Budynki modułowe stanowią przyszłość współczesnego budownictwa – są elastyczne, ekonomiczne i ekologiczne. Aby jednak mogły spełniać najwyższe standardy bezpieczeństwa, konieczne jest stosowanie materiałów o potwierdzonej odporności ogniowej. Płyty włóknocementowe doskonale wpisują się w te wymagania – zapewniają ochronę przed ogniem, trwałość konstrukcji, a jednocześnie zachowują wysoką estetykę i funkcjonalność. Dzięki nim możliwe jest tworzenie ognioodpornych, bezpiecznych i nowoczesnych budynków modułowych, które łączą innowacyjność technologii z odpowiedzialnym podejściem do ochrony życia i mienia.