Promowanie bezpieczeństwa związanego z...
Gaśnice stanowią podstawowy element systemu ochrony przeciwpożarowej, umożliwiając skuteczne gaszenie pożarów w ich początkowej fazie — zanim ogień zdąży się rozprzestrzenić i wyrządzić poważne szkody. Urządzenia te powinny być używane wyłącznie w sytuacjach, gdy pożar jest ograniczony, rozwija się powoli, generuje niewielką ilość dymu i ciepła oraz nie stwarza bezpośredniego zagrożenia dla użytkownika.
Znajomość zasad bezpiecznego użycia gaśnicy w miejscu pracy może odegrać kluczową rolę w zapobieganiu eskalacji pożaru, minimalizacji strat materialnych oraz ochronie zdrowia i życia pracowników. Dlatego też niezbędne jest zarówno zrozumienie podstawowych procedur operacyjnych, jak i znajomość typów gaśnic oraz ich przeznaczenia.
Klasyfikacja i przeznaczenie gaśnic
Gaśnice klasyfikowane są według rodzaju pożarów, do których zostały zaprojektowane. Wyróżniamy następujące klasy:
- Gaśnice klasy A – przeznaczone do pożarów materiałów stałych, takich jak drewno, papier, tkaniny.
- Gaśnice klasy B – stosowane w przypadku pożarów cieczy łatwopalnych, np. farb, rozpuszczalników, olejów.
- Gaśnice klasy C – dedykowane do gaszenia pożarów urządzeń i instalacji elektrycznych.
- Gaśnice klasy D – wykorzystywane w sytuacjach pożarów metali palnych, takich jak magnez czy tytan.
- Gaśnice klasy K – stosowane przede wszystkim w kuchniach profesjonalnych, gdzie dochodzi do pożarów tłuszczów i olejów spożywczych.
Użycie nieodpowiedniego typu gaśnicy może skutkować pogorszeniem sytuacji, a nawet stanowić zagrożenie dla użytkownika. Każda gaśnica posiada tabliczkę znamionową zawierającą informacje na temat klasy pożaru, do której jest przeznaczona, oraz szczegółową instrukcję obsługi.
Podstawowe procedury operacyjne – metoda PASS
W przypadku konieczności użycia gaśnicy, zaleca się stosowanie powszechnie przyjętej procedury PASS, która obejmuje cztery podstawowe kroki:
1. P – Pull (Pociągnij)
Usuń zawleczkę zabezpieczającą, która uniemożliwia przypadkowe uruchomienie gaśnicy. Czynność tę wykonuje się przez wyrwanie zawleczki, najczęściej zabezpieczonej plastikową opaską.
2. A – Aim (Celuj)
Skieruj dyszę w stronę podstawy ognia – to tam ogień jest najbardziej intensywny i najłatwiej go opanować. Nie celuj w płomienie, ale w źródło ognia.
3. S – Squeeze (Ściśnij)
Ściśnij dźwignię operacyjną, znajdującą się nad uchwytem przenośnym. Umożliwi to rozpoczęcie wypływu środka gaśniczego. Zwolnienie dźwigni powoduje natychmiastowe zatrzymanie działania.
4. S – Sweep (Zamiataj)
Przesuwaj strumień gaśniczy ruchem zamiatającym od lewej do prawej, pokrywając całą podstawę ognia. Kontynuuj aż do całkowitego ugaszenia pożaru lub wyczerpania środka gaśniczego.
Bezpieczeństwo przede wszystkim
Należy pamiętać, że gaśnice przeznaczone są wyłącznie do gaszenia niewielkich pożarów. Jeśli sytuacja wymyka się spod kontroli lub istnieje jakiekolwiek ryzyko dla zdrowia lub życia, priorytetem powinno być natychmiastowe opuszczenie zagrożonego obszaru i powiadomienie służb ratunkowych. Żaden pracownik nie powinien podejmować działań gaśniczych, jeśli nie został wcześniej odpowiednio przeszkolony lub jeśli sytuacja przekracza jego możliwości działania.