Chociaż pożary w tunelach są rzadkie, ich potencjalnie katastrofalne skutki nadal przyciągają uwagę. Przegląd kilku kluczowych incydentów z ostatnich 30 lat, które spowodowały ofiary śmiertelne, podkreśla istotność ochrony tuneli. W roku 1995 w metrze w Baku zginęło 289 osób, w 1999 roku w tunelu Mont Blanc - 39 osób, w 1999 roku w Tauern - 12 osób, a w 2000 roku w Kaprun - 155 osób.
Poza zagrożeniem dla życia ludzkiego, pożary mogą również poważnie uszkodzić konstrukcje tunelu, co często wymaga całkowitego zamknięcia i prowadzi do poważnych problemów ekonomicznych związanych z zakłóceniem połączeń transportowych. Ten problem nasilił się wraz z rozwojem systemów transportu publicznego, które muszą sprostać rosnącej liczbie pasażerów i zapewnić płynność podróży zarówno na poziomie lokalnym, jak i globalnym.
Wzrost obciążenia ogniowego
Pożar w tunelu może obejmować wiele różnych elementów, takich jak samochody, pociągi oraz materiały niebezpieczne i konstrukcyjne, które przyczyniają się do obciążenia ogniowego i potencjalnej szybkiej eskalacji pożaru. Nagromadzenie łatwopalnych odpadów wzdłuż dróg i w kanałach wentylacyjnych, a także wycieki paliwa i oleju na nawierzchni drogi spowodowane wypadkami samochodowymi, mogą zwiększać ryzyko pożaru. Inne potencjalne źródła zapłonu to zwarcia i awarie elektryczne w przewodach sterujących oraz urządzeniach wentylacyjnych, które odgrywają kluczową rolę w przypadku pożaru.
W kontekście systemu wykrywania pożaru i ewakuacji należy wziąć pod uwagę ograniczoną liczbę punktów dostępu/wyjścia w tunelu. Dlatego systemy przeciwpożarowe muszą szybko wykryć pożar, aby umożliwić ewakuację do wyznaczonych punktów zbiórki oraz skuteczne ugaszenie pożaru.
Obrazowanie termowizyjne
Drugą opcją oferowaną na rynkudo zastosowań w tunelach jest detekcja ciepła przy użyciu technologii termowizyjnej. W przeszłości obrazowanie termowizyjne było traktowane głównie jako zaawansowana technologia, co skutkowało powszechnym przekonaniem wśród integratorów systemów przeciwpożarowych oraz użytkowników końcowych, że ma ono zastosowanie jedynie w nielicznych specjalistycznych środowiskach. Jednak obecnie to postrzeganie ulega zmianie, gdyż rozwój systemów opartych na kamerach termowizyjnych coraz bardziej wspiera środki bezpieczeństwa w różnorodnych projektach transportowych, poprawiając ochronę ludzi i mienia na całym świecie.
Główną zaletą kamer termowizyjnych jest możliwość wykrywania zdarzeń w odpowiednim czasie, co umożliwia szybką reakcję. Obszary o wysokim ryzyku, takie jak mosty i tunele, mogą być ciągle monitorowane pod kątem pożarów. Systemy wczesnego wykrywania pożaru oparte na kamerach termowizyjnych mogą rejestrować temperaturę obiektów w ich polu widzenia, co umożliwia wykrycie pożaru na wczesnym etapie, zanim zareagują tradycyjne systemy wykrywania pożaru.
Jeśli chodzi o monitorowanie dróg, kamery termowizyjne są odporniejsze na odblaski reflektorów samochodowych, co umożliwia pracownikom wyraźne obserwowanie pojazdów, analizowanie wzorców ruchu oraz ocenę przyczyn zakłóceń w ruchu. To z kolei pomaga zmniejszyć zatory i przyspieszyć wysłanie pomocy drogowej lub ekip konserwacyjnych.
Poprzez wykorzystanie technologii termowizyjnej, operatorzy sieci kolejowych mogą wydłużyć eksploatację infrastruktury, obniżyć koszty operacyjne i zapewnić pełną widoczność i świadomość sytuacyjną w zakresie wszelkich zakłóceń w zajezdniach, na torach oraz wokół krytycznej infrastruktury kolejowej.
Kabel liniowy do wykrywania ciepła
Na rynku oferowane są dwa systemy, które znajdują szerokie zastosowanie w tunelowych aplikacjach. Pierwszym z nich jest liniowy kabel do wykrywania ciepła (LHDC), nagradzany produkt, który umożliwia wykrywanie pożaru i przegrzania w sytuacjach, gdzie inne metody wykrywania są niemożliwe ze względu na ograniczenia środowiskowe lub wysokie koszty. Jest szczególnie skuteczny w tunelach drogowych lub kolejowych, gdzie trudne warunki środowiskowe mogą uniemożliwić stosowanie innych form detekcji. W tego typu tunelach zazwyczaj występuje zwiększony przepływ powietrza, co może spowodować fałszywe alarmy w przypadku tradycyjnych czujników dymu oraz utrudnić precyzyjne zlokalizowanie pożaru.
Jako system o niskiej konserwacji, LHDC jest przydatny w obszarach, do których trudno dotrzeć z powodu ograniczeń fizycznych lub zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa. Przykładowo, może być stosowany w punktach zbierania ścieków, tunelach kablowych i wlotach tuneli, które stanowią potencjalne miejsca instalacji LHDC, a także na suficie samego tunelu.
Kontroler LHDC, wyposażony w wyświetlacz lokalizatora odległości, może być skonfigurowany do pracy w trybie dwuprzewodowym, co pozwala na emulację działania tradycyjnych czujek ciepła. To umożliwia bezpośrednie podłączenie do systemów przeciwpożarowych lub integrację jako część pętli adresowalnej.
Ochrona istotnej inwestycji
Tunele są kluczowym elementem infrastruktury transportowej każdego kraju, stanowiąc znaczącą inwestycję pod względem czasu i pieniędzy. Ich skuteczna ochrona przed zagrożeniami pożarowymi jest niezmiernie istotna dla gospodarki regionu. Dlatego też niezwykle istotne jest zastosowanie rozwiązań przystosowanych do specyficznych wyzwań związanych z tunelami, aby zapewnić ich bezpieczeństwo, terminową konserwację i efektywną eksploatację.
